μεταβλητός αστέρας

μεταβλητός αστέρας
(Αστρον.). Αστέρας, η λαμπρότητα του οποίου μεταβάλλεται με τον χρόνο (έως σήμερα έχουν καταμετρηθεί περίπου 30.000 τέτοιοι αστέρες). Η μεταβολή αυτή είναι εφικτό να φανεί στην καμπύλη φωτός του αστέρα και μπορεί να είναι ομαλή –με περίοδο που δίνεται από έναν πλήρη κύκλο της λαμπρότητας στην καμπύλη φωτός– ή ανώμαλη ή μεικτή. Οι περίοδοι των μ.α. κυμαίνονται από μερικές ώρες έως μερικά χρόνια και το εύρος (η περιοχή μεταξύ της μέγιστης και της ελάχιστης λαμπρότητας) είναι πολύ μεγάλο. Υπάρχουν τρεις κύριες ομάδες μ.α.: οι γεωμετρικοί, οι παλλόμενοι και οι κατακλυσμικοί. Οι γεωμετρικοί μ.α. είναι συστήματα δύο ή και περισσότερων αστέρων, το φως των οποίων μεταβάλλεται, εξαιτίας της περιοδικής έκλειψης του ενός αστέρα ή της παλιρροϊκής παραμόρφωσής του από τον συνοδό αστέρα. Αυτού του είδους οι διπλοί αστέρες μπορούν να υποδιαιρεθούν σε μ. Αλγκόλ, σε αστέρες Β Λύρας και σε αστέρες w Μεγάλης Άρκτου. Οι παλλόμενοι μ.α., όπως οι Κηφείδες, παρουσιάζουν μια περιοδική αυξομείωση της λαμπρότητάς τους, καθώς τα επιφανειακά τους στρώματα διαστέλλονται και συστέλλονται. Οι κατακλυσμικοί μ.α. περιλαμβάνουν τους καινοφανείς, τους περιοδικούς καινοφανείς, τους νάνους καινοφανείς και τους αστέρες εκλάμψεων. Μικρότερες ομάδες μ.α. περιλαμβάνουν τους περιστρεφόμενους μ.α, τους φασματικούς μ.α. και τους αστέρες R Βορείου Στεφάνου. Όλοι αυτοί οι τύποι υπάγονται σε άλλες τρεις κύριες κατηγορίες: στους εξωγενείς μ.α., όπου η μεταβολή της λαμπρότητας οφείλεται σε κάποια εξωτερική διαδικασία σε σχέση με τον αστέρα, πράγμα που συμβαίνει σε μερικούς γεωμετρικούς διπλούς αστέρες, στους ενδογενείς μ.α., όπου η μεταβολή οφείλεται σε κάποια αλλαγή μέσα στον ίδιο τον αστέρα, όπως στους παλλόμενους μ.α. και τέλος στους αστέρες, όπως οι αστέρες w Μεγάλης Άρκτου, όπου η μεταβολή μπορεί να οφείλεται σε έναν συνδυασμό εξωγενών και ενδογενών παραγόντων. Τυπολογικά οι μ.α. μπορεί να διακριθούν και ανάλογα με την περίοδο και την καμπύλη φωτός. Στην περίπτωση αυτή υπολογίζεται το εύρος της μεταβολής, το βάθος των ελαχίστων τιμών, το σχήμα και το μέγεθος των μεγίστων, οι χαρακτηριστικές ανωμαλίες και οι συνεχείς κλιμακωτές μεταβολές. Για να διακριθούν οι διάφορες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται φασματοσκοπικές και φωτομετρικές μέθοδοι, ενώ οι ίδιες μέθοδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στην έρευνα των μεταβολών της θερμοκρασίας, των ακτινικών ταχυτήτων και του φασματικού τύπου. Από τη σχέση μεταξύ λαμπρότητας και περιόδου μερικών ενδογενών μ.α. μπορεί να εκτιμηθεί η απόστασή τους, σύστημα που χρησιμοποιείται στην εκτίμηση μεγάλων συμπαντικών αποστάσεων, όταν η παράλλαξη είναι πολύ μικρή.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • θαυμάσιος — (Αστρον.). Ο πρώτος γνωστός μεταβλητός αστέρας. Το φαινόμενο μέγεθός του κυμαίνεται από ένα ελάχιστο 9 ή και μικρότερο, μέχρι 4 ή και 3 το μέγιστο. Μία φορά, το 1779 έλαμψε με μέγεθος σχεδόν 1. Η περίοδος της μεταβολής της φωτεινότητάς του είναι… …   Dictionary of Greek

  • ακτινικός — Αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στην ακτίνα. (Αστρον.) Α. κίνησηα. ταχύτητα. Η προβολή της ταχύτητας ενός ουράνιου σώματος πάνω στην ευθεία που ενώνει το σώμα με τον παρατηρητή, δηλαδή την οπτική ακτίνα. Η α. ταχύτητα προσδιορίζεται με τη μέτρηση… …   Dictionary of Greek

  • αστρικά σμήνη — Αστέρες, που τα μεταξύ τους χαρακτηριστικά είναι όμοια, όπως όμοιος είναι ο τρόπος της κίνησής τους. Τα α.σ. είναι αθροίσματα αστέρων, οι οποίοι αποτελούν ένα ιδιαίτερο σύνολο εξαιτίας της ομοιόμορφης κίνησης και της ομοιότητας των φασματικών… …   Dictionary of Greek

  • Κηφέας — I Όνομα μυθολογικών προσώπων. 1. Βασιλιάς των Κηφήνων, που ταυτίζονται από την παράδοση με τους Αιθίοπες, τους Πέρσες ή τους Χαλδαίους. Ζούσε ευτυχισμένος με την όμορφη σύζυγό του, Κασσιόπη, και την κόρη του, Ανδρομέδα, όταν ο Ποσειδώνας,… …   Dictionary of Greek

  • αστροφυσική — Κλάδος της αστρονομίας που εξετάζει τη χημική σύνθεση και τη φυσική κατάσταση των ουράνιων σωμάτων, τη θερμοκρασία και τη σύσταση της ατμόσφαιράς τους, την ένταση και την ανάλυση του φωτός τους και, γενικότερα, αναπτύσσει μεθόδους για την… …   Dictionary of Greek

  • μυία — (Αστρον.). Διεθνώς Musca με σύμβολο Mus. Μικρός αστερισμός του νότιου ημισφαίριου που βρίσκεται ανάμεσα στους αστερισμούς του Χαμαιλέοντα, του Πτηνού, του Διαβήτη, του Κενταύρου, του Σταυρού του Νότου και της Τρόπιδας. Αποτελείται από 15 αστέρες… …   Dictionary of Greek

  • Αλγκόλ — (Αστρον.).Α. σημαίνει στα αραβικά δαίμονας, και αυτό είναι το όνομα του αστέρα β Περσέα. Είναι αστέρας μεταβλητός και αποτελείται από δύο αστέρες που περιστρέφονται γύρω από το κοινό κέντρο βάρους σε 2,867 μέρες. Κατά την περιστροφή τους ο ένας… …   Dictionary of Greek

  • ήτα Τρόπιδος — (Αστρον.). Απομακρυσμένος αστέρας στον αστερισμό της Τρόπιδος. Είναι ένας ανώμαλος μεταβλητός τύπου καινοφανή, με ιδιόρρυθμο φασματικό τύπο και με μεγάλες μεταβολές στο μέγεθος σε πολύ ακανόνιστες περιόδους. Από το 1835 έως το 1845 αποτελούσε τον …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”